Wczesne wspomaganie rozwoju dzieci ma na celu pobudzanie psychoruchowego i społecznego rozwoju dziecka od chwili wykrycia niepełnosprawności do podjęcia nauki w szkole, a także udzielanie wsparcia rodzinie dziecka.
Podstawę do organizacji zajęć wczesnego wspomagania rozwoju stanowi wydana przez Poradnię Psychologiczno – Pedagogiczną na wniosek rodziców opinia o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju.
Zajęcia w ramach wczesnego wspomagania organizuje się w wymiarze od 4 do 8 godzin w miesiącu, w zależności od możliwości psychofizycznych, potrzeb dziecka i jego rodziny. Mogą one być prowadzone indywidualnie lub, w przypadku dzieci, które ukończyły 3 rok życia, w grupach liczących 2 lub 3 osoby, z udziałem ich rodzin.
W Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej w Makowie Podhalańskim w skład zespołu wczesnego wspomagania rozwoju wchodzą osoby posiadające wysokie kwalifikacje do pracy z małymi dziećmi o zaburzonym rozwoju psychoruchowym, są to:
- psycholodzy,
- logopedzi, neurologopedzi,
- pedagodzy, oligofrenopedagodzy, tyflopedagodzy, surdopedagodzy,
- rehabilitanci.
Podstawą oddziaływań wspierających dziecko i jego rodzinę jest diagnoza potrzeb, umiejętności i wieloaspektowa obserwacja dziecka, analiza dotychczasowej dokumentacji medycznej i wnikliwy wywiad z rodzicami (opiekunami) dziecka.
Na podstawie diagnozy zespół opracowuje indywidualny program wczesnej stymulacji rozwoju, realizowany w ramach zajęć i kontynuowany w postaci zabaw i ćwiczeń domowych. Zadaniem zespołu jest również analizowanie i dokumentowanie postępów dziecka i skuteczności pomocy udzielanej rodzinie oraz modyfikowanie działań wspomagających, zgodnie z potrzebami rodziny.
Zajęcia obejmują:
- stymulację wielozmysłową, ze szczególnym uwzględnieniem zaburzonych funkcji (wzrokowych, słuchowych, dotykowych, zmysłu równowagi, smaku i węchu),
- pomoc dziecku w wykorzystaniu i rozwijaniu potencjału rozwojowego jakim dysponuje w zakresie funkcji poznawczych,
- rehabilitację ruchową,
- rozwijanie dużej i małej motoryki,
- usprawnianie manualne poprzez czynności związane z manipulowaniem, konstruowaniem, zabawy plastyczno – techniczne,
- terapię logopedyczną,
- rozwijanie umiejętności porozumiewania się – wspomaganie rozwoju mowy,
- rozwijanie kompetencji społecznych,
- wspieranie rodziców w rozwijaniu właściwych postaw rodzicielskich i tworzeniu warunków sprzyjających wzmacnianiu więzi emocjonalnej z dzieckiem,
- wspomaganie rodziców w radzeniu sobie z zachowaniami trudnymi dzieci,
- udzielanie informacji dotyczących niepełnosprawności dziecka oraz pomoc
w budowaniu realistycznych oczekiwań w stosunku do możliwości rozwojowych dziecka, - przygotowanie dziecka do korzystania z edukacji i innych form opieki oraz informacja o możliwościach wyboru odpowiedniej placówki opiekuńczej czy edukacyjnej,
- udzielanie rodzicom wskazówek dotyczących prowadzenia ćwiczeń
i organizowania zabaw stymulujących rozwój dziecka w środowisku rodzinnym, - służenie radą w odpowiedniej organizacji środowiska domowego, przystosowanego do specjalnych potrzeb dziecka, doborze sprzętu rehabilitacyjnego, zabawek edukacyjnych, pomocy dydaktycznych,
- informowanie o możliwościach uzyskania pomocy medycznej, socjalnej, prawnej oraz pomocy ze strony organizacji pozarządowych.
Podjęte wcześnie kompleksowe oddziaływania diagnostyczne, pedagogiczne, psychologiczne, logopedyczne rehabilitacyjne i medyczne mają na celu stymulowanie funkcji odpowiedzialnych za rozwój psychomotoryczny dziecka. Pozwalają one skutecznie kompensować występujące deficyty i dysfunkcje, łagodzić skutki choroby i zapobiegać pojawianiu się wtórnych zaburzeń rozwojowych.
Procedura ubiegania się o opinię o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka
Do uzyskania opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju potrzebne są:
- Ocena psychologiczno-pedagogiczno-logopedyczna rozwoju dziecka. Może być przeprowadzona w Poradni po wcześniejszym ustaleniu terminu.
- Zaświadczenie lekarskie.
- Orzeczenie o Niepełnosprawności wydane przez Komisję ds. Orzekania o Niepełnosprawności lub inny dokument medyczny stwierdzający niepełnosprawność dziecka.
- Opinia z przedszkola (jeżeli dziecko do niego uczęszcza).
- Złożenie w Poradni wniosku o uzyskanie opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju wraz z w/w dokumentacją (zaświadczenia lekarskie, opinia psychologiczno-pedagogiczna, upoważnienie), który będzie rozpatrywany na posiedzeniu Zespołu Orzekającego Poradni.
Wczesne wspomaganie rozwoju dzieci organizowane jest w oparciu o Rozporządzenie Ministerstwa Edukacji Narodowej z dnia 24 sierpnia 2017r. w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci (Dz. U. 2017 poz. 1635).
Drodzy rodzice:
Jeśli widzicie, że Wasze dziecko nie rozwija się prawidłowo, jeśli macie jakiekolwiek wątpliwości czy rozwój intelektualny, ruchowy, rozwój mowy przebiega prawidłowo, jeśli coś budzi Wasze obawy, skontaktujcie z Poradnią Psychologiczną – Pedagogiczną. Tam uzyskacie bezpłatną poradę i diagnozę psychologiczno-pedagogiczno-logopedyczną. Jeśli będzie zachodzić taka konieczność zostanie wydana opinia o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, na podstawie której Wasze dziecko zostanie objęte zajęciami wspomagającymi jego rozwój.
Niepokojące objawy
Niepokojące objawy w okresie noworodkowym (od urodzenia do 1 miesiąca życia):
- niska skala Apgar przy urodzeniu,
- trudności w ssaniu i połykaniu (uporczywe ulewanie pokarmu lub częste wymioty),
- duży niepokój dziecka, długo utrzymujący się płacz,
- nadmierna wiotkość lub wzmożone napięcie mięśni dziecka.
Niepokojące objawy w okresie niemowlęcym (od 2 do 12 miesiąca życia):
- nieprawidłowe lub opóźnione nabywanie umiejętności ruchowych (opóźnione unoszeniu główki, siadanie, wstawanie),
- mała ruchliwość spontaniczna przy jednoczesnej nadmiernej wrażliwości na bodźce zewnętrzne,
- brak zainteresowania zabawkami,
- zaburzenia w rozwoju kontaktów społecznych (brak reakcji na pojawienie się osoby bliskiej lub obcej),
- brak gaworzenia,
- brak reakcji na bodźce zewnętrzne np. światło, kolor, dźwięk,
- trudności w karmieniu,
- oczopląs.
Niepokojące objawy w okresie wczesnodziecięcym (od 13 miesiąca do 3 roku życia):
- brak naśladowania prostych gestów i zachowań osób dorosłych,
- niewykształcenie się chwytu pęsetkowego,
- brak wskazywania palcem,
- brak reakcji na wołanie,
- brak umiejętności zabaw tematycznych,
- długotrwałe, stereotypowe kiwanie się,
- chwilowe utraty kontaktu z otoczeniem,
- niepłynność mowy lub opóźniony rozwój mowy (brak pierwszych słów po pierwszym roku życia oraz zdań po drugim roku życia).
Niepokojące objawy w okresie przedszkolnym (od 3 do 6 roku życia):
- ograniczone umiejętności zabawy,
- opóźnienie rozwoju mowy (mowa niewyraźna, zrozumiała tylko dla najbliższych osób dziecka),
- uporczywe wykonywanie pewnych czynności,
- echolalia (powtarzanie słów i zwrotów wypowiedzianych przez inne osoby, często w nieadekwatnym użyciu).
